Geschiedenis
Crupet
In de Belgische provincie Namen ligt één van de mooiste plaatsjes in Wallonië (Les Plus Beaux Villages de Wallonie): het plaatsje Crupet (deelgemeente van Assesse). Crupet heeft naast een prachtige natuur, ook de beschikking over een bijzonder nationaal patrimonium, namelijk de meest uitzonderlijke en best bewaarde, versterkte middeleeuwse toren van België. Donjon de Crupet (ook wel Château de Crupet, Château des Carondelet of, in het Nederlands, Kasteel Carondelet genoemd) ligt laag in het dal en stamt uit de XIIIe eeuw.
De Heerlijkheid Crupet
De oorsprong van Donjon de Crupet gaat terug tot de eerste helft van de 13e eeuw. Met de woorden ‘De Heerlijkheid Crupet’ wordt het feodale landgoed van Crupet al vanaf 1278 in de bronnen genoemd. Niet veel later, in 1304, is sprake van een eerste vermelding van een daadwerkelijk gebouw: Mannoir de Cripeit. Het gaat hier om een machtige donjon en bijbehorende boerderij, opgericht met vakwerk en omringd door een diepe slotgracht. Aan de gebouwen, die dan toebehoren aan de graaf van Luxemburg, worden al gauw andere gebouwen toegevoegd en samen vormen zij het totale kasteel. In de 14e eeuw wordt dit versterkte domein overgedragen aan de prins-bisschop van Luik.
Familie Carondelet
In 1549 wordt de familie Carondelet eigenaar van het kasteel dat door hun toedoen een merkwaardige vorm krijgt: aan de donjon wordt een trappentoren toegevoegd. Een andere verandering is het, van vakwerk voorziene, uitspringende deel van de toren. De familie Carondelet laat dit deel in steen herbouwen. Daarnaast transformeren zij het domein definitief in een bewoonbaar kasteel met eigen landerijen. Tot 1621 is de familie Carondelet eigenaar van ‘De Heerlijkheid’. Hun familiewapen staat nog altijd afgebeeld op het toegangsportaal van de waterburcht.Donjon de Crupet staat niet ver van de charmante dorpskern en in de gotische dorpskerk bevinden zich een aantal grafmonumenten van de vroegere heren van Crupet.
Franse revolutie
In 1629 (of 1667, daarover zijn de bronnen enigszins onduidelijk) komt het domein in handen van de familie Merode. Zij blijven op het kasteel tot aan de Franse Revolutie. Door erfenis en huwelijk wordt de graaf van Thiennes, en later op de markgraaf van La Boëssière, eigenaar van het landgoed.
Brusselse architect
Steeds is het kasteel in adellijke handen geweest. Tot in het in 1925, na jarenlang gebruikt te zijn als boerderij, gekocht wordt door architect Adrien Blomme. Deze Brusselse architect, met enkele art decogebouwen op zijn naam, restaureert de donjon en de bijgebouwen en paste het enigszins aan het 20e-eeuws wooncomfort. De nazaten van de architect bewonen het kasteel nog jarenlang.
2009 - 2019
Sinds 2009 is het kasteeldomein met daarop de prachtige donjon in handen van de familie de Bever. De afgelopen jaren hebben zij er alles aan gedaan om de donjon, de kasteelboerderij, de grote schuur en de bijgebouwen zo oorspronkelijk mogelijk te restaureren en het tegelijkertijd aan de huidige eisen wat betreft comfort te laten voldoen. Ook aan het domein zelf is veel aandacht geschonken: de kasteeltuin is grondig onder handen genomen, bomen en struiken zijn gesnoeid en in de kasteelvijver kunnen de waterlelies weer bloeien. De samenwerking met een team van uiteenlopende specialisten, waaronder archeologen en historici, heeft ertoe geleid dat de middeleeuwse Donjon de Crupet binnenkort weer fier in het water zal weerspiegelen.
